Będąc pszczelarzem, niejednokrotnie, gdy robię przerwy w pracy, siadam w cieniu i obserwuję, co robią pszczoły. Jedne przylatują, inne pilnują, każda z nich pełni swoje określone funkcje, w zależności od stopnia dojrzałości. I wszystkie one, po połączeniu swoich zadań, tworzą jakby super organizm. Spośród czterech gatunków występujących na świecie:
- • APIS Cerana – pszczoła wschodnia,
- • APIS Dorsata – pszczoła olbrzymia,
- • APIS Florea – pszczoła karłowata,
- • APIS Melifera – pszczoła miodna,
Wszystkie rodzaje APIS, bez względu na miejsce występowania, budują z czystego wosku pionowe plastry z obustronnie ułożonymi komórkami. Zakładają duże kolonie, nawet do 80 tyś. Osobników, które porozumiewają się ze sobą za pomocą tańców, wydawanych dźwięków i wydzielanych przez gruczoły feromonów. Pszczoły to wyjątkowo ciekawe owady, niesamowicie zorganizowane. W swoich ulach (gniazdach) produkują same niezwykle wartościowe produkty, a są nimi nie tylko miód, ale również:
- • Propolis,
- • Pyłek,
- • Mleczko pszczele,
- • Pierzga,
Jak to jest możliwe? Pszczoła przez całe swoje życie pracuje bez wytchnienia, robotnica żyje ok. miesiąca, pszczoły z końca sierpnia żyją 6 miesięcy. Niektórzy długość życia mierzą ilością przelatanych kilometrów (w tym przypadku 850km jest limitem). Królowa pszczół (matka) może zbyć do 5 lat, trudnie od 4 do 5 tygodni. Jedna robotnica przez całe swoje życie wyprodukuje miód w ilości 1 łyżeczki od herbaty. Żeby wyprodukować 1kg miodu pszczoły muszą zebrać 3kg nektaru, co oznacza 60 tyś napełnieni wola. Przy średniej długości lotu 800m, pszczoła potrafi pokonać 40 tyś km, czyli raz okrąża Ziemię. Każda z nich wykonuje od 7 do 15 lotów dziennie, przerwy między nimi wynoszą do 5minut, a sam lot trwa od 24 do 45 min. Żeby móc wykonać swoją pracę, musi zużyć podczas lotu 2mg cukru, co starcza jej na jeden km lotu. Aby napełnić swoje wole miodowe (50-60mm3) musi odwiedzić od 15 do 100 kwiatów. Pracowite owady prawda?
Często podziwiam je, gdy latają, Dla przeciętnego człowieka jest to po prostu owad, niezbyt duży, niepozorny. Czasami, gdy leżymy na łące czy też w parku, coś zabrzęczy nam nad głową. A to leci prawdziwy pocisk! Bo przy tak małych rozmiarach prędkość 25km/h to „prawdziwy huragan”. Przy czym skrzydła pszczoły na 1 minutę uderzają 11400 razy, nasze oko nie jest w stanie tego zauważyć. Gdy znajdą jakiś pożytek, wykonują dwa tańce, aby przekazać innym pszczołom dokładną lokalizację, Jeden przy odległości do 100m, a drugie powyżej tej odległości. Sprytne, prawda? A jak trafiają do ula?
Pszczoły mają kompas zewnętrzny – korzystają ze słońca, zapamiętują ułożenie ula względem niego, jeśli słońce znajdzie się za chmurą wystarczy im kawałek błękitnego nieba. Mają też kompas wewnętrzny, który pokazuje, jak daleko w określonym czasie zawędrowało słońce. To na zewnątrz, a w środku ula odbywa się prawdziwy spektakl. Matka (królowa) potrafi złożyć w ciągu doby 3 tyś jaj, z których wyrosną następne robotnice. Pszczoły zbieraczki przynoszą pyłek – po dwie kuleczki każda, a do napełniania komórki potrzeba ich aż 20. Karmicielki karmią larwy mieszaniną miodu i mleczka, sprzątają, przerabiają nektar i to wszystko w całkowitej ciemności. Najstarszą skamielinę pszczoły zniesiono w warstwie bursztynu w New Jersey. Pochodzi z okresu kredy i ma 90 mln lat (szacuje się, że pszczoły produkują miód od co najmniej 150 mln lat)